Valpreventie kan het verschil maken

Valrisico's zijn vaak goed aan te pakken.

Een val veroorzaakt vaak veel leed. Lichamelijk, door kneuzingen of een botbreuk, maar ook mentaal. Ouderen die gevallen zijn, zijn vaak bang om opnieuw te vallen. Die angst zorgt ervoor dat ze bepaalde situaties of activiteiten gaan mijden. En vaak leidt dat weer tot eenzaamheid en een slechtere conditie.

Voorkomen is altijd beter 
dan (niet meer) genezen.

'Deze gevolgen hebben een grote impact op de zelfredzaamheid van ouderen, het langer thuis kunnen wonen en hun kwaliteit van leven. Het is daarom heel belangrijk om valongelukken zoveel mogelijk te voorkomen.'

Oog voor veiligheid

Marieke komt als ergotherapeute voor Laurens bij veel mensen thuis, maar ondersteunt ook verpleeghuisbewoners. 'Al tijdens de intake gesprekken, ben ik alert op de veiligheid en risicofactoren in iemands woonomgeving. Thuis, of in het verpleeghuis. Als ergotherapeut wil ik mensen helpen om zo zelfredzaam mogelijk te kunnen leven. Oog voor iemands veiligheid hoort daar zeker bij. Vallen vormt een groot gezondheidsrisico voor ouderen.'

Bewust aanpakken

'Er zijn hele uiteenlopende oorzaken voor valongelukken: slechte oriëntatie, obstakels, maar bijvoorbeeld ook medicijngebruik of fysieke factoren zoals uitputting en een lage bloeddruk. Voorkomen is altijd beter dan (niet meer) genezen.

Kijk, signaleer en pak valrisico’s aan. 

Daarom is het belangrijk om allereerst met cliënten te werken aan bewustwording van valrisico’s. Als je eenmaal valrisico's kunt signaleren, kun je ze ook vaak goed aanpakken: Kleedjes, snoeren of andere losse obstakels op de vloer, zijn eenvoudig te verwijderen. Met het inlassen van micro-pauzes kun je voorkomen dat je te vermoeid raakt; zo kun je je activiteiten veiliger en langer zelfstandig blijven doen. Ook zijn er legio hulpmiddelen om de stabiliteit van cliënten te ondersteunen. 

Door de risico’s preventief in kaart te brengen, kunnen we cliënten maatwerk adviezen geven om de risico's te verkleinen en de zelfstandigheid te behouden. En daarmee uiteindelijk hun gezondheid en kwaliteit van leven.'

'We passen onze kennis over valrisico’s en -preventie ook actief toe in de faciliteiten van de verpleeghuizen. Hierbij kun je denken aan goed verlichte gangen, om de oriëntatie te bevorderen. Of de toepassing van domotica, zoals bewegingssensoren. Ook gebruiken we onderscheidende kleurcontrasten, bijvoorbeeld een zwarte wc-bril in een witte badkamer.'

Preventie doen we samen,
met een breed team van collega’s en met naasten.

Zware zorg

Ook voor verpleging zijn valongelukken fysiek en mentaal zwaar. Cliënten in verpleeghuizen zijn vaak beperkt mobiel en hebben daarbovenop veelal hersenschade door dementie of parkinson. Communiceren is hierdoor moeilijker en fysieke noodhulp bieden onder die omstandigheden is zwaar. 'Ook in dit kader is aandacht voor valpreventie belangrijk. Hoe meer valongelukken we voorkomen, hoe beter dat aan alle kanten is,' licht Marieke toe.

Beschermen of bewegen

'Het is belangrijk dat we hierbij een afgewogen keuze maken, tussen beschermen tegen vallen en bewegingsvrijheid. We kunnen uit bescherming iemand het liefst onder een glazen stolp willen zetten, maar daar wordt de cliënt ook niet beter van. De uitdaging is om de juiste balans voor elke cliënt te vinden. Dat doen we samen, met een breed team van collega’s en met naasten.We kunnen allemaal ons steentje bijdragen aan het voorkomen van valongelukken. Kijk, signaleer en pak valrisico’s aan. Daarmee maak je het verschil!'