Cognitieve revalidatie net zo belangrijk als fysieke
Eva Willems is specialist ouderengeneeskunde bij Laurens Intermezzo en kaderarts geriatrische revalidatie in opleiding. Zij werkt op de neurorevalidatie met mensen met MS, Parkinson en CVA. CVA staat voor Cerebro Vasculair Accident wat een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen betekent. Het is een beroerte, de meest voorkomende oorzaak van hersenletsel. Elk jaar worden 43.000 mensen in Nederland voor de eerste keer getroffen door een beroerte. Dat zijn ongeveer 117 mensen per dag.
Bij revalideren denken mensen vooral aan fysieke revalidatie. Maar cognitieve revalidatie is in veel gevallen net zo belangrijk, zo niet belangrijker. Omdat er hier steeds meer vraag naar kwam, start Intermezzo met een cognitief behandelprogramma. Wij interviewden Eva hierover.
'We werken dagelijks met cliënten die onder andere fysiotherapie krijgen voor herstel van functie aan armen en benen. We hoorden regelmatig van mantelzorgers van cliënten met een CVA: “De fysio voor mijn moeder is super, alleen ze is anders dan voorheen en de dingen die ze leuk vond kan ze niet meer. Wat kunnen jullie daaraan doen?” Begrijpelijk, want mensen veranderen na een CVA. Ze hebben vaak last van stemmingswisselingen en problemen met oriëntatie, geheugen en aandacht. Ze kunnen bijvoorbeeld geen gesprek meer volgen of hebben geen focus om een simpele taak te volbrengen. Dat is ontzettend frustrerend. Cliënten geven het zelf ook aan: “Hoe zit het naast fysieke revalidatie met mijn hoofd? Wat kan ik niet meer, of nog wel?”
We kijken samen met cliënten naar wat ze in hun leven doen en wat ze nog graag zouden willen.
'Stel, een oppasoma past drie keer per week op haar kleinkinderen. Na een beroerte is haar belastbaarheid veranderd en kan ze nog maar een keer per week aan. Dat doet emotioneel ook wat met je. Daarom kijken we met cliënten naar wat ze zoal in hun leven doen en wat ze nog graag zouden willen. Vanuit dat inzicht, psycho-educatie en een strategie kunnen we verbetering in kwaliteit van leven bij het hebben van cognitieve problemen aanbrengen. We kijken niet naar wat niet meer kan. We kijken naar wat nog wel mogelijk is en leren mensen bijvoorbeeld hoe ze een taak per keer kunnen doen in plaats van alles tegelijk.'
Dit najaar zijn we bij Intermezzo gestart met groepstherapie. We gaan deze pilot draaien met een groep mensen die momenteel bij ons is opgenomen voor revalidatie. Voor deze cognitiegroep stellen we een cognitief behandelprogramma samen dat volop in ontwikkeling is. In groepsverband behandelen we met de cliënten thema’s als:
Het is een cyclus van zeven weken waarin we elke week een ander thema behandelen. Alle disciplines nemen deel aan dit interdisciplinaire programma: ergotherapeut, fysiotherapeut, psycholoog, logopedist en arts. In de zevende bijeenkomst is er een evaluatie. Onze psycholoog en ergotherapeut trappen de pilot af.
Ik zie ook al een programma voor mantelzorgers voor me.
Tijdens ons multidisciplinair overleg bespreken wij cliënten, hun doelen, hoe we die behalen en de vooruitgang. We gebruiken dit overleg nu ook om te bepalen of cliënten in aanmerking komen voor deze cognitiegroep. Instromen kan op elk moment tijdens opname, afhankelijk van waar iemand op dat moment behoefte aan heeft.
We starten dus klinisch, maar wat mij betreft rollen we in de toekomst uit naar ook ambulante revalidatie. Ook zie ik al een programma voor me voor mantelzorgers. Maar we moeten ergens starten en ik ben benieuwd naar de resultaten. Zodra deze resultaten er zijn, delen we die graag.
Neem contact op met Eva Willems: e.willems@laurens.nl.